Thursday, February 23, 2017

Zbulimi i planetëve të banueshëm, NASA publikon imazhe



Astronomët dje bënë të ditur se kanë zbuluar një sistem diellor me planetë si Toka jonë, 39 vite dritë larg nesh.
Shtatë Toka u zbuluan që orbitonin pranë yllit që u quajt, ‘Trappist-1’. Besohet se ka ujë në sipërfaqen e tyre që është dhe një nga komponentët kryesore të treguesit të jetës.
Tre prej planetëve, sipas shkencëtarëve kanë kushte të mira jetese, ndaj besohet se jeta në to mund të ketë evoluar.
Asnjëherë më parë nuk kemi zbuluar kaq shumë planetë të ngjashëm më Tokën tonë. Ky është vetëm fillimi.  Njerëzit do të dëgjojnë shumë më shumë rreth tyre në javët dhe muajt në vijim. 7 planetet kanë përmasat e Tokës, 6 prej tyre në sipërfaqe kanë temperatura nga 0-100 gradë Celsius. Kanë kushtet e duhura atmosferike për një jetë biologjike”, deklaroi NASA.

Pas këtyre deklaratave, NASA sot ka nxjerrë fotografi dhe video duke sjellë me përafërsi sesi mund të jenë në dukje këto planete.
Shkëmbinjtë mund të kenë në kompozim të njëjtët elementë si dhe Toka, akuj, oqeane.

(Nje imazh sesi mund te duket Planeti 1F)
Ata kanë ndërtuar dhe grafikët sesi ndodhen në pozicionuar planetet.
Kështu, planeti 1B. 1C dhe 1D besohet se duke qenë pranë diellit të tyre janë shumë të nxehtë dhe sipërfaqet me ujë mund te jene të pakta. Kurse planeti tjetër H, pritet të jetë komplet me akull, një Botë e Akullt, e quajtën shkencëtarët.
(Planeti 1E)
Por planetet 1E, 1F dhe 1G janë planetet që për astronomët, mundësia për jetë është shumë e madhe.
Kushtet klimaterike sipas tyre janë të favorshme që aty të ketë gjallesa, ‘dhe ky është vetëm fillimi”, shtojnë ata.

Është zbuluar se planeti 1B i duhet 1 ditë e gjysëm për orbituar rreth diellit të tij.
Teknologjia jonë për të dërguar robotë të hetojnë këta planete është shumë e dobët dhe do të duhen qindra vjet që njerëzimi të shkelë aty.
‘Vetëm nëse ne zbulojmë një proces të ri fizik që ta realizojmë këtë. Nuk shoh ndonjë mundësi që ne të kolonizojmë këto planete, por mbase në të një të ardhme, kushedi, dikush mund të bëjë një zbulim fizik që mund të na dërgojë atje”, thanë profesorët e NASA të përfshirë në këtë studim.

Monday, February 20, 2017

Dokumentet e CIA-s mbi piramidat dhe civilizimin e zhdukur në Mars



Në janar, Agjencia Qendrore e Inteligjencës së Shteteve të Bashkuara, CIA, publikoi më shumë se 12 milionë faqe dokumentesh të deklasifikuara.

Në mesin e dokumenteve të lëshuara, të cilat hedhin dritë mbi veprimtarinë e agjencisë gjatë grushtit të shtetit të vitit 1973 në Kili, mbi Luftën në Vietnam dhe Luftën e Ftohtë, një gjuetar ufo-sh dhe themeluesi kanalit “Secure Team 10” në Youtube pretendon se ka zbuluar një dokument që përshkruan një eksperiment paranormal të kryer nga CIA.
Dokumenti i titulluar “Hetimi i Marsit”, me datë 22 maj 1984, përmban transkriptin e një eksperimenti të kryer nga një agjent i CIA-s së bashku me një person me aftësi paranormale.
Agjenti i ngarkuar për zbatimin e eksperimentit shkroi datën dhe vendin në një letër, të cilën e mbylli në një zarf. Zarfi iu dorëzua personit me aftësi paranormale, i cili ishte paralajmëruar se eksperimenti lidhej me koordinatat gjeografike, por nuk i’u dhanë më shumë detaje.
Në shënimin e agjentit të CIA-s ishte shkruar: “1. Planeti Mars. 2. Rreth një milion vjet para Krishtit”. Më pas agjenti i raportoi disa koordinata personit me të cilin po kryente eksperimentin (40.89 gradë gjerësi veriore dhe 9.55 gjatësi perëndimore) dhe i kërkoi që të përqendrohej në këto të dhëna.

“Kam vizionin e zhdrejtë të një piramide ose një formë piramidale … Është shumë e lartë, duket se është e vendosur në një territor të madh dhe të shkretë. Është ngjyrë të verdhë”, filloi të tregojë personi me aftësi paranormale atë që shihte. Kur u pyet në lidhje me sipërfaqen e planetit, personi tha se kishte parë “re të errëta që mund të tregonin një problem gjeologjik”.
“Shoh struktura shumë të mëdha megalitike… imazhe të errëta të njerëzve, shumë të gjatë dhe të hollë … sikur të kishin qenë atje, por nuk janë më… nuk jetojnë më aty.”
Koordinatat e dhëna nga agjenti i korrespondojnë rajonit marsianë të Cydonia Mensae ku ufologët, sipas “The Mirror”, shpesh  zbulojnë “forma piramidale artificiale”, edhe pse tani e bëjnë me ndihmën e imazheve satelitore në vend që t’u drejtohen specialistëve të fenomeneve paranormale.

Sunday, February 12, 2017

15 misteret e mëdha të Universit që shkenca nuk arrin ende t’i shpjegojë




Universi është plot mistere dhe fenomene të pashpjegueshme. Ekzistojnë teori të ndryshme që shpjegojnë aspekte të krijimit, të origjinës dhe se si funksionon universi, por asnjëra nga këto teori nuk mund të testohet dhe për më tepër nuk gëzon konsensus ndër shkencëtarë dhe filozofë. Gjithsesi, në vijim po paraqesim dije mistere të universit që e kanë shoqëruar njerëzimin që nga lindja e tij.
1- Çfarë moshe ka universi?
invisible_universe-blog-579x580
Pavarësisht që jetojmë në shekullin e 21 dhe zhvillimit të teknologjisë, mosha e universit për ne është e paqartë. Shkencëtarë të sotëm vlerësojnë se mosha e universit mund të jetë rreth 13.799±0.021 miliardë vjet.
2- Si u formuan galaktikat
Ekziston një debat i gjerë në atë se si janë formuar galaktikat. Pas “big bangut”, shekncëtartë nuk janë të sigurtë nëse copëza të vogla u bashkuan gradualisht për të formuar yjet.
3- Universi përpara “Big-bangut”
Po sikur të ekzistonte diçka më përpara? Kemi qenë në gjendje të përcaktojmë gjenezën e ekzistencës sonë duke filluar me “big-bangun”, por më tej nuk dimë gjë.
4- Jeta, e ka origjinën nga Toka?
misteret-e-hapsires-qe-shkencetaret-nuk-kane-mundur-ti-shpjegojne-7
Kjo është një nga pyetjet më themelore të të gjitha kohërave dhe ende nuk ka një përgjigje shkencore për të.
Dimë që në Tokë nuk kishte jetë derisa u formua sistemi diellor. Më pas u shfaqën shenjat e jetës në planetin tonë duke evoluar në speciet që njohim sot.
Shkencëtarët vlerësojnë se ka mundësi që jeta të ketë lulëzuar spontalisht në varësi të kushteve të Tokës. Të tjerë shkencëtarë besojnë se molekulat organike konplekse mund të kenë ardhur në tokë nga hapësira dhe kanë mbërritur në tokë nga kometat apo meteorët.
5- Çfarë është materia e zezë
E vërteta është se nuk e dimë saktësisht se çfarë është materia e zezë. Por gjithsesi shkencëtarët kanë qenë në gjendje të nxjerrin në pah disa karakteristika. Për shembull, dimë që është e zezë, që do të thotë se nuk ka formë yjesh apo planetesh që mund të shihen. E dyta, nuk është në formën e reve të zeza. E treta, materia e zezë nuk është antimaterie, dhe së fundi, materie e zezë nuk është një vrimë e zezë në galaktikë.
6- Si është formuar Hëna
maxresdefault
Nga erdhi sateliti ynë romantik? Shkencëtarët dhe filozofët kanë menduar për shekuj rreth kësaj. Ideja e parë moderne e formimit të Hënës vjen nga djali Çarlit, Xhorxh Darvin. Por teoria më e pranueshme është se Hëna është formuar objekte të mëdha janë përplasur mbi Tokë miliarda vjet më parë. Kjo përplase formojë tokën dhe lëshojë materiale të shkrira në orbitë duke formuar gradualisht Hënën.
7- Përse është tharë planeti Mars
Tashmë e dimë se dikur Marsi ka qenë i pasur me ujë. Por ajo që s’dimë dhe shkencëtarët përpiqen të kuptojnë është se përse planeti kuq është kaq i thatë dhe i pa jomirëpritës. Teoritë janë të shumta dhe variojnë nga përplasja e asteoridëve e deri ngjarjet katastrofike apo edhe të erës së erozionit solarë.
8- Jemi të vetëm?
Ky është një tjetër mister që shumë mendimtarë dhe shkencëtarë përpiqen t’i japin një përgjigje përmes historisë së civilizimit njerëzorë. A mund të dallojmë të githa llojet e jetës? Po sikur disa forma jete po na vëzhgojnë, dhe ne nuk e kuptojmë?
9- Nga erdhëm?
misteret-e-hapsires-qe-shkencetaret-nuk-kane-mundur-ti-shpjegojne-4
Është një nga pyetjet më të hershme dhe nga misteret më të mëdha në historinë e njerëzimit. Pavarësisht teorive të ndryshme, e vërteta është se shkencëtarët nuk kanë një ide të qartë.
10- Jetojmë në një univers paralel?
paralleee-1050x526
Për aq kohë sa njerëzit janë në gjendje të mendojnë dhe arsyetojnë, një pyetje ka qenë përherë prezente në kokën tonë: Nga ta dimë ne se çfarëdo që shohim, është ajo çfarë shohim? Shkenca moderne është thuajse e sigurtë se mund të ekzistojnë një univers paralel, por mbetet e vështirë për të testuar një nocion të tillë.
11- Ajo që ne mund të shohim përbën vetëm 5% të universit  

Çdo gjë që ne mund të shohim përbën vetëm një pjesë të vogël të universit, 5%. Kurse 95% e tij është ende e panjohur, e errët. Sipas shkencëtarëve, materia e errët është një material i padukshëm, i cili përbën pjesën kryesore të çështjes së galaktikave. Shkencëtarët mendojnë se ajo ekziston, sepse forca gravitacionale e galaktikave është shumë, shumë e madhe që të shpjegohet vetëm nga ajo që ne mund të shohim.
12. Çfarë ndodh në Mars?

Aty mund të ketë eksiztuar nje herë jetë dhe ajo mund të ekzistojë ende. Shkencëtarët kanë shumë pyetje në lidhje me këtë dhe po planifikojnë të dërgojnë në këtë planet hulumtues për të gjetur përgjigjet e pyetjeve të tyre.
13-  Çfarë janë “fast radio bursts” dhe nga vijnë ato? 

Nga vijnë rrezet kozmike me energji të lartë? Ato përplasen vazhdimisht me Tokën nga hapësira kozmike, por askush nuk e di origjinën e tyre.
Ndonjëherë shkenxcëtarët mund të dallojnë një blic (shkrepëtimë) shumë të shkurtër të valëve të radios nga hapësira, të quajtura “fast radio bursts” (FRBs), por njësoj si rrezet kozmike as ato nuk dihet nga vijnë.
14- Pse aty ka më shumë materie se sa antimaterie? 

Ne e dimë se kur një grimcë e materies dhe një grimcë e antimateries përplasen, ato asgjësojnë njëra-tjetrën. Nëse do të kishte një sasi të barabartë të materies dhe antimateries, universi ynë do të ishte plotësisht i lirë nga grimcat. Bazuar në atë që ne dimë për kozmologjinë, Big Bang duhet të ketë prodhuar një sasi të barabartë të materies dhe antimateries. Kjo do të thotë që ne do të kemi mbetur me një univers me pak grimca, por për disa arsye Big Bang ka prodhuar pak më shumë materie se sa antimaterie. Diçka e devijoi balancën në favor të së materies, por ne nuk kemi ide se çfarë.
15- Si do përfundojë Universi? Si do të vijë fundi i botës? 

Astronomët mendojnë se për rreth 6 miliard vjet Toka do të avullohet nga dielli ynë. Po pjesa tjetër e universit? Për kët ka disa teori të frikshme. Termodinamika na tregon se në univers çdo gjë mund të bëhet me të njëjtën temperaturë. Kjo do të thotë se të gjitha yjet do të treten dhe materia do të kalbet. Ka gjithashtu edhe një teori, e cila është e kundërta e Big Bengut. Ajo quhet Crunch Big. Nëse universi vazhdon të zgjerohet dhe të rritet, përfundimisht nuk do të jetë shumë gravitetit dhe të gjitha që forca gravitacionale do të bëjë gjithçka për të filluar kontraktimit.
Nëse universi vazhdon të zgjerohet dhe të rritet, përfundimisht nuk do të ketë shumë gravitet dhe të gjitha forcat gravitacionale do të bëjnë gjithçka për të filluar kontraktimet.

Wednesday, February 1, 2017

Si do t’i vijë fundi universit dhe a do të mbijetojë ndonjë gjë?




Shkencëtarët shpjegojnë për BBC-në se cilat janë skenarët për fundin e universit dhe kur do të ndodhë.
Universi ynë ka qenë duke u zgjeruar që në krijimin e tij
Universi ynë ka qenë duke u zgjeruar që në krijimin e tij

Ka katër mënyra të cilat shkenca i ka përshkruar si fundi i universit: Ngrirja e Madhe, Ndryshimi i Madh, Shpërbërja, Nxehtësia e Madhe.
Nga Adam Becker, BBC
Nuk duhet t’ju zërë paniku, por planeti ynë është i dënuar. Do të duhet ca kohë. Ndoshta 6 miliardë vjet nga sot, Toka do të shkrihet kur Dielli të zgjerohet në një gjigand të kuq dhe të shpërbëjë planetin tonë.
Por Toka është vetëm një planet në të gjithë sistemin diellor, Dielli është një nga qindra miliardë yje në galaksi dhe ekzistojnë qindra miliona galaksi të tjera në universin e pafund. Por si do t’i vijë fundi universit?
Universi do të marrë fund në një nga katër mënyra
Universi do të marrë fund në një nga katër mënyra

Shkenca nuk e ka shumë të qartë përcaktimin e kësaj gjëje, madje nuk është e sigurtë nëse do të jetë një fund i menjëhershëm apo do të ndodhë dalëngadalë. Konceptet fizike na sugjerojë se ka disa opsione për apokalipsin universal. Biles këto koncepte na ofrojnë dhe disa mënyra se si do mund t’i mbijetonim këtij fundi.
Të dhënat e para për fundin e universit vijnë nga termodinamika, studimi i nxehtësisë. Termodinamika na vjen me një paralajmërim të thjeshtë: “Vdekja nga nxehtësia po vjen”. Pavarësisht nga emri, fundi i universit nga nxehtësia nuk ka të bëjë aspak me atë që quhet ferri i zjarrtë. Mund të tingëllojë e frikshme, por vdekja nga nxehtësia është shumë më e keqe se sa të digjesh nga zjarri. Kjo sepse pothuajse çdo gjë në jetën e përditshme kërkon një lloj ndryshimi temperature, qoftë drejtpërdrejt ose jo. Për shembull, makina juaj punon sepse brenda është më e nxehtë, sepse punon motorri, ndryshe nga jashtë. Kompjuteri juaj punon nëpërmjet elektricitetit, i cili vetë funksionon nga ngrohja e ujit që vë në funksion e i jep energji një turbine. Gjithashtu ju konsumoni ushqime që ekzistojnë dhe bëhen falë temperaturave të larta nëpërmjet ngrohtësisë së Diellit.
Megjithatë, ndërsa universi të arrijë fundin e tij nga nxehtësia, çdo gjë kudo do të ketë të njëjtën temperaturë. Kjo do të thotë se nuk do të ndodhë asgjë interesante.
Çdo yll do të shuhet, çdo gjë do të kalbet, dhe rrjedhimisht do të mbetet vetëm një përzierje grimcash e rrezatimesh. Madje dhe kjo përzierje do të shpërbëhet me kalimin e kohës me zgjerimin e universit.
Galaksi si M74 po largohen me nxitim nga ne
Galaksi si M74 po largohen me nxitim nga ne

Në procesin e “Ngrirjes së Madhe”, universi do të përfundojë në një mënyrë uniforme të ftohti, i vdekur dhe bosh.
Pas evoluimit të termodinamikës në fillim të viteve 1800, fundi i universit nga nxehtësia dukej si mënyra e vetme. Por 100 vjet më parë, teoria e Albert Ajnshtajnit për relativitetin solli idenë se universi kishte një tjetër fat dramatik.
Teoria e relativitetit të përgjithshëm thotë se materia dhe energjia shkatërrojnë hapësirën dhe kohën. Kjo marrëdhënie ndërmjet hapësirë-kohë dhe materie-energji e thënë ndryshe ndërmjet skenës dhe aktorëve në të, shtrihet në të gjithë universin. Gjërat të cilat universi përmban, sipas Ajnshtajnit, vendosin vetë fati përfundimtar të universit.
Kjo teori parashikonte se universi si i tërë ose do të zgjerohet ose do të kontraktohet. Është e pamundur të qëndrojë në të njëjtën masë. Ajnshtajni arriti në këtë përfundim në vitin 1917, dhe ishte shumë i gatshëm ta thoshte me zë të lartë teorinë e tij.
Më pas në vitin 1929, astronauti amerikan, Edwin Hubble zbuloi prova të forta se universi po zgjerohej. Ajnshtajni ndryshoi mendim, duke e quajtur këmbënguljen e idesë së mëparshme si gabimin më të madh në karrierën e tij.
Edhe hapësirat që janë krejtësisht bosh përmbajnë energji
Edhe hapësirat që janë krejtësisht bosh përmbajnë energji

Nëse universi po zgjerohet, atëherë kohë më parë do të ketë qenë shumë më i vogël se tani. Ky përfundim çoi në teorinë e Bing Bengut: ideja se universi filloi si diçka shumë e vogël, dhe më pas u zgjerua në mënyrë shumë të shpejtë.
Fati i universit, shtrohet në një pyetje të thjeshtë: A do të vazhdojë universi të zgjerohet, dhe nëse po me çfarë shpejtësie?
Për një univers që përmban gjëra krejtësisht normale, si materie dhe dritë, përgjigja e kësaj pyetjeje varet nga sasia e gjërave që përmban universi. Më shumë gjëra do të thotë më shumë gravitet, që tërheqin gjërat mbrapsht dhe zvogëlojnë zgjerimin.
Për aq kohë sa sasia e gjërave që universi përmban nuk tejkalohet, universi do të vazhdojë të zgjerohet përgjithmonë, dhe si pasojë do të vuajë fundin nga i nxehti ose i ftohti i madh.
Energjia e errët mund të shkatërrojë gjithçka
Energjia e errët mund të shkatërrojë gjithçka

Por nëse ka më shumë gjëra seç duhet, zgjerimi i universit do të vijë duke u ngadalësuar deri sat ë ndalojë. Atëherë universi do të fillojë të kontraktohet. Një univers i kontraktuar do të bëhet gjithnjë e më i vogël, duke u bërë më i nxehtë dhe më i dendur, derisa të ketë fundin e një ferri, e kundërta e teorisë së Big Bengut.
Në pjesën më të madhe të shekullit 20, astrofizikanët nuk ishin të sigurtë se cilat nga këto skenarë për fundin e universit do të “viheshin në jetë”.
Ata u përpoqën të kryenin një regjistrim kozmik, për të parë sasinë e gjërave që ndodheshin në univers. Nga vëzhgimi doli se ne jemi në një pikë kritike, gjë që e lë fatin tonë të paqartë.
Gjithçka ndryshoi në fund të shekullit 20. Në vitin 1998, dy skuadra konkurruese astrofizikanësh bënë një deklaratë shokuese: “Zgjerimi i universit po përshpejtohet”.
Universi mund të marrë fund vetë, në atë që quhet Nxehtësia e Madhe
Universi mund të marrë fund vetë, në atë që quhet Nxehtësia e Madhe
Materia normale dhe energjia nuk mund të bëjnë që universi “të sillet” në këtë mënyrë. Kjo ishte prova e parë e një lloj energjie të re thelbësore, e emëruar “energjia e errët”, që kishte një sjellje të veçantë në dallim nga çdo gjë tjetër në kozmos.
Energjia e errët ka ndikim të madh tek universi. Ne nuk e kuptojmë se çfarë është, por 70% e energjisë së universit është energji e errët, dhe kjo shifër vazhdon të rritet dita-ditës.
Ekzistenca e energjisë së errët nënkupton se sasia e gjëra që ndodhen në univers nuk është ajo çka do të përcaktojë fatin përfundimtar të universit.
Përkundrazi, energjia e zezë kontrollon kozmosin, duke përshpejtuar zgjerimin e universit gjatë gjithë kohës. Kjo nuk do të thotë se Ngrirja e Madhe është e pashmangshme. Ekzistojnë mundësi të tjera.
Njëra prej këtyre mundësive, lidhet jo me studimin e kozmosit, por me grimcat subatomike të botës. Ky është ndoshta fati më i çuditshëm i universit. Duket si një lloj shkence fiktive, dhe në një farë mënyre ashtu është.
Bing Beng-u, lindja e universit
Bing Beng-u, lindja e universit
Në romanin klasik fantastiko-shkencor të Kurt Vonnegut “Cat’s Cradle”, uji ngrin në temperaturën 46 gradë dhe jo në 0 gradë.
Fizika kuantike dikton se edhe në një vakum bosh, ekziston një sasi e vogël energjie. Por mund të ekzistojë dhe një lloj tjetër vakumi, që ka më pak energji.
Nëse kjo është e vërtetë, atëherë i gjithë universi është si një gotë e mbushur me ujë të ftohtë. Do të zgjasë derisa të shfaqet një flluskë e vakumit me pak energji.
Por fatmirësisht, nuk ekzistojnë flluska të tilla nga të cilat ne duhet të kujdesemi. Fatkeqësisht, fizika kuantike gjithashtu dikton se vakumi me energji të ulët është i mundur, dhe se një flluskë e atij vakumi ndodhet diku nëpër univers. Brenda flluskës, gjërat janë radikalisht të ndryshme.
Brenda grimcave thelbësore, si elektronet, mund të jenë krejtësisht të ndryshme, gjë që mund të bëjë të rishikohen rregullat e kimisë.
Njerëzit, planetët, madje dhe vetë yjet do të shkatërroheshin me këtë Ndryshim të Madh. Në një gazetë të vitit 1980, fizikanët Sidney Coleman dhe Frand de Luccia e quajtën atë katastrofa e fundit ekologjike. Energjia e errët në univers do të kishte një sjellje të ndryshme pas fenomenit të Ndryshimit të Madh. Në vend që të lejojë përshpejtimin e zgjerimit të universit, energjia e errët mund ta tërheqë universin pas vetes, duke bërë të mundur shkatërrimin e saj. Kjo është një nga alternativat e shkatërrimit të universit, dhe energjia e errët është përsëri në qendër të diskutimeve.
Kjo ide është spekulative dhe nuk ka gjasa të ndodhë, por megjithatë nuk përjashtohet. Energjia e errët mund të jetë më e fuqishme nga sa mendojmë ne, dhe mund të jetë e mjaftueshme për t’i dhënë fund vetë universit. Ndërsa universi zgjerohet, densiteti i energjisë së errët vazhdon të mbetet konstant. Ajo mban ritmin me rritjen e vëllimit të universit. Kjo është e pazakontë, por gjithsesi nuk thyen ligjet e fizikës. Po sikur dendësia e energjisë së errët të rritej me zgjerimin e universit? Me fjalë të tjera po sikur energjia e errët të rritet më shpejt se sa vetë zgjerimi i universit?
Kjo ide u shtrua nga Robert Caldwell nga Kolegji Dartmouth në Hanover. Ai e quan “energjia e errët fantazmë’. Ajo do ta çonte universin drejt një fati shumë të çuditshëm. Për momentin dendësia e energjisë së errët është shumë e ulët, shumë më e ulët se dendësia e materies në Tokë, ose se sa dendësia e galaksisë së Rrugës së Qumështit.
“Energjia errët fantazmë” mund të rritet dhe ta ndajë universin copash
“Energjia errët fantazmë” mund të rritet dhe ta ndajë universin copash
Por ndërsa koha ecën, dendësia e “energjisë së errët fantazmë” do të rritet dhe do ta ndajë universin copash. Në një botim në vitin 2003, Claduell dhe kolegët e tij paraqitën një skenar që e quajtën “dita e shkatërrimit kozmik’. Ndërsa energjia e errët fantazmë bëhet më e dendur se një objekt i caktuar, objekti bëhet copash. Në fillim energjia e errët fantazmë do të tërheqë veç Rrugën e Qumështit, duke i larguar yjet e saj përbërëse nga njëra-tjetra. Më pas sistemi diellor nuk do ketë kufij, sepse tërheqja që shkakton energjia e errët do të jetë më e fortë se sa tërheqja e Diellit në Tokë. Në pak minuta, Toka do të shpërthente. Vetë atomet do të shpërbëheshin, një fraksion sekonde përpara se universi të copëtohet. Energjia e errët fantazmë lidhet me ide të ndryshme rreth universit, si për shembull se materia dhe energjia nuk mund të jenë më të shpejta se sa shpejtësia e dritës. Ka arsye të forta për të mos e besuar këtë.
Bazuar në vëzhgimet për zgjerimin e universit, dhe eksperimentet e ndryshme të fizikës, ka gjasa që fati përfundimtar i universit tonë të jetë Ngrija e Madhe, ndoshta e ndjekur nga Ndryshimi i Madh.
Ekzistojnë disa arsye se pse ne nuk duhet të shqetësohemi për fundin e universit. Sepse këto ngjarje pritet të ndodhin triliona vjet në të ardhmen, me një përjashtim të mundshëm të Ndryshimit të Madh. Gjithashtu nuk ekziston rrezik për njerëzimin.
Fizikani Freeman Dyson i Institutit të Studimeve të Avancuar në Princenton, Nju Xhërsi, në një botim të publikuar në vitin 1979, arriti në përfundimin se jeta do të arrijë t’i përshtatet Ngrirjes së Madhe, dhe do t’i mbijetojë asaj. Ai e sheh Ngrirjen e Madhe si një rrezik më të vogël se sa Nxehtësia e Madhe.
Por ditët e sotme ai është më pak optimist, në saj të zbulimit të energjisë së errët. “Nëse universi po përshpejtohet në zgjerimin e tij, atëherë ky është lajm i keq,” thotë Dyson. Përshpejtimi i zgjerimit do të thotë të humbim kontaktin me një grusht galaksish, duke limituar sasinë e energjisë që është në dizpozicionin tonë.
Shpërbërja mund të nisë me një ndarje marramendëse të galaksive
Shpërbërja mund të nisë me një ndarje marramendëse të galaksive
Megjithatë situata mund të ndryshojë. “Ne nuk e dimë me siguri se sa do të vazhdojë zgjerimi i universit, derisa nuk arrijmë të kuptojmë pse përshpejtohet ky zgjerim,” thotë Dyson. “Pikëpamja optimiste është se përshpejtimi do të ngadalësohet, ndërsa universi do të bëhen më i madh. Nëse kjo ndodh atëherë e ardhmja është më premtuese”.
Por nëse zgjerimi nuk ngadalësohet, disa fizikanë kanë gjetur një zgjidhje të çmendur: “Për t’iu arratisur fundit të universit, ne duhet të ndërtojmë universin tonë në një laborator dhe të qëndrojmë aty”..

  Plani Slloven “non-paper”për Ballkanin perëndimor , një dëshirë apo edhe një mundësi reale ?? Nga Partizan Cene ! Këtë pyetje e kam bërë d...